شاملو

دوم مرداد سالگرد رفتن شاملوست.یادش گرامی . هرسال برایش پستی نوشتم. امسال به یاد همگروهی هایش و یا بهتر بگویم هم عصرهایش افتادم.اخوان ثالث ، سهراب سپهری ، فروغ فرخزاد ، منوچهر آتشی ، فریدون مشیری ، هوشنگ ابتهاج ، شفیعی کدکنی ، حمید مصدق و... بزرگا مردا که ایشان بودند.

ادبیات معاصر در واقع روی شانه های ایشان بالید و رشد کرد. شاعران درد آشنایی که در دوره ی زندگیشان همراه مردمشان بودند و به دادخواهی ایشان از ابزار شعر بهره بردند.سهراب هم در سیرو سلوک درونیش راه های انسان بودن را نشان داد .

راه را نیما نشان داده بود و ایشان رهسپار شده بودند و در بسیاری از مواقع از راهنما هم پیشی گرفته بودند.به طوری که اگر نیما پدر شعر نو می باشد شاملو را پدر شعر سپید می خوانند که در " شبانه " هایش به خوبی دیده می شود. ومی دانیم بعد از او احمد رضا احمدی با جمعی دیگر ،شعر موج نو را پدید آورد.

شاملو در شبانه اش می سراید:

فریاد من با قلبم بیگانه بود

من آهنگ بیگانه ی تپش قلب خود بودم

زیرا که هنوز آوازم را نخوانده بودم

زیرا که هنوز سیم و  سنگ من در هم ممزوج بود

ومن سنگ و سیم بودم

من مرغ و قفس بودم

ودر آفتاب ایستاده بودم

اگرچند

سایه ام بر لجن کهنه چسبیده بود

و البته ادامه دارد .خواستم نمونه ای نوشته باشم. شاملو آدم خاصی با نظراتی خاص تر بود.چه در عالم اسطوره و چه بر موسیقی سنتی و چه در باره ی اوزان شعر کلاسیک ، نظراتی داشت که برای همه قابل درک نبود.نه اینکه غلط بود یا درست بود ، بلکه چون خیلی جدید بود و هنوز هم هضمش در جامعه ی نو ستیز ما دشوار است.

یکی از اساتید ایران به نام دکتر رضا براهنی در کتاب " طلا در مس " در باره ی شاملو نقدی دارد که البته بیشتر تعریف است تا نقد. ، بماند که در همان کتاب هرچه بد و بیراه بلد بوده نصیب سهراب کرده است ، ولی به خواندنش می ارزد.

کتاب " لالایی با شیپور " از ایلیا دیانوش می باشد که گزین گویه هاو ناگفته های شاملو را جمع آوری کرده است.

خدا رحمت کند دکتر عبدالحسین زرین کوب را ، بشنویم از او پرسشی را که در باره ی شعر نو شد و پاسخ حکیمانه او  :

پرسش : استاد در کشوری که شاعرانی بزرگ چون سنایی و عطار و سعدی و مولانا و حافظ دارد آیا شعر نو راهش را باز می کند و یا اصلاً چه لزومی به سرودنشان است هرچه باید گفته شود ، آن بزرگان گفته اند. ما غول های ادبی داریم.

جواب : راست است که ایشان در برابر غول هایی چون حافظ ، کوتوله ای بیش نیستند اما قسمت جالبش این است که این کوتوله ها روی شانه ی غولان نشستند و امروز بالاتر از شانه های ایشان را می بینند.

مخلص کلام : نخواستم اطناب داشته باشم فقط یادی کردم از این بزرگوار با ایجاز کامل. یادش تا هماره ی تاریخ ، زنده بماند. آمین

باران کند ، زلوح زمین ، نقش اشک ، پاک

آواز در ، به نعره ی توفان ، شود هلاک

بیهوده می فشانی اشک این چنین به خاک

بیهوده می زنی به در ، انگشت دردناک

دانم که انچه خواهی ازین بازگشت ، چیست

این در به صبر کوفتن ، از درد بی کسی است

دانم که اشک گرم تو دیگر دروغ نیست 

چون مرهمی ، صدای تو ، با درد من یکی است

می دانیم که شاملو روزنامه نگار و مترجمی توانا بوده است که همیشه بیرون از قاب تعریف از او می باشد .معمولاً مردم تعریفی اغراق امیز از شعر دارند و بیشتر به آن سمت گرایش پیدا می کنند.پایان نوشته ام را شاملو می سراید:

روزی که تو بیایی ، برای همیشه بیایی

و مهربانی با زیبایی یکسان شود

روزی که ما دوباره برای کبوترهایمان دانه بریزیم

و من آن روز را انتظار می کشم

حتی روزی

که دیگر

نباشم